حتما تا به حال اسم “بیت کوین” به گوشتان خورده است ولی ممکن است که دقیقا نتوانید توضیح دهید که بیت کوین چیست و چگونه کار می کند. قیمت بیت کوین ابتدای سال میلادی حدود ۱۳ دلار بود و تا نوامبر ۲۰۱۳ به ۱۱۲۴ دلار رسید! همین رشد فوق العاده ی قیمت بیت کوین باعث جذابیت فراوان آن در دنیا شد.
بیت کوین چیست و چگونه کار می کند؟
انیشتن جمله معروفی دارد که می گوید زمانی مطلبی را فهمیدید که بتوانید آن را به زبان ساده به مادربزرگتان توضیح دهید. شاید مقوله بیت کوین به نظر شما پیچیده بیاید ولی ما اینجا سعی کردیم که به ساده ترین نحو ایده پشت این سیستم را توضیح دهیم.
بیت کوین (Bitcoin) یک واحد پول مجازی است که تماما در اینترنت قرار دارد و از سیستم رمز نویسی خاصی استفاده می کند که باعث می شود بدون نیاز به نهاد مرکزی (مانند بانک مرکزی) و کاملا مستقل فعالیت کند. سیستم بیت کوین از بسیاری جهات جالب است، بگزارید توضیح بدهم.
یک اتاق شیشه ای بزرگ را در نظر بگیرید. داخل اتاق یک سری صندوق های کوچک شیشه ای وجود دارد که می توان داخل آن ها را دید. این صندوق های شیشه ای حساب بیت کوین افراد مختلف است. هر صندوق یک عدد منحصر به فرد دارد که بتوان با استفاده از آن به هر کس که مایل باشید آدرس صندوق خاصی را در اتاق بدهید. هر صندوق علاوه بر این عدد منحصر به فرد، یک قفل و یک شکاف برای واریز پول به آن دارد (می توان از شکاف به داخل صندوق پول ریخت ولی نمی توان بدون داشتن کلید از صندوق پول برداشت کرد).
از آنجایی که صندوق ها شیشه ای هستند می توان موجودی داخل هر صندوقی را دید. فرض کنید که یک نفر می خواهد مبلغی را از یک صندوق به صندوق دیگری واریز کند. ابتدا باید وارد اتاق شود و با کلیدی که دارد صندق خودش را باز کند، مبلغ را بر دارد و به صندوق دیگر بریزد. از آنجایی که ابتدا گفتیم کل اتاق شیشه ای است پس همه ی افراد می توانند شاهد این ماجرا باشند. به همین خاطر است که تمام تراکنش های مالی بیت کوین قابل رویت هستند. این مسئله باعث شده که هیچ گونه کلاه برداری در واریز و یا انتقال وجه نتواند شکل بگیرد.
در سیستم بیت کوین مبلغ هر حساب یا همان صندوق و همچنین هر تراکنش که انجام می شود برای همه قابل رویت است. تنها نکته ای که پنهان است آن است که هر صندوق مربوط به چه کسی است. چون بر خلاف سیستم بانکداری متداول که حساب ها به نام اشخاص ثبت می شوند در اینجا فقط کسی که کد مربوط به برداشت از صندوق (یا در مثال ما همان کلید) را دارد صاحب حساب است. این نکته باعث می شود که برخی از بیت کوین برای انجام تراکنش های غیر قانونی استفاده کنند.
چگونه می توانیم بیت کوین داشته باشیم؟
حالا که با ساختار بیت کوین و تراکنش های آن آشنا شدید سوالی که مطرح می شود این است که مبالغ چگونه از ابتدا در صندوق ها قرار گرفتند؟ و چگونه می توان بیت کوین بدست آورد؟
همانطور که در ابتدا اشاره کردم، بیت کوین از سیستم رمز نویسی پیچیده ای استفاده می کند. این سیستم یک الگوریتم ریاضی بلند است که افراد با استفاده از قدرت پردازش کامپیوتر شروع به حل این الگوریتم می کنند. با حل شدن هر قسمت از این الگوریتم مقداری بیت کوین به شخص داده می شود (به این عمل استخراج بیت کوین می گویند). در ابتدای شروع بیت کوین این راه اصلی بدست آوردن این پول مجازی بود. ولی الگوریتم بیت کوین به گونه ای طراحی شده که هر جه در این الگوریتم پیش می رویم حل کردن هر قسمت سخت تر می شود.
در حال حاضر با یک کامپیوتر معمولی نمی توان به راحتی بیت کوین استخراج کرد و راحت ترین راه برای بدست آوردن آن، انتقال بیت کوین از افرادی که آن را دارند (برای مثال در ازای فروش کالا)، به حساب خود است.
کجا می توان از بیت کوین استفاده کرد؟
شایع ترین استفاده ی بیت کوین در فضای اینترنت برای خرید و فروش کالا و خدمات است. هرچند که روز به روز به تعداد مکان های فیزیکی مختلف که بیت کوین را به عنوان وجه پرداخت قبول می کنند افزوده می شود. از مغازه ها و رستوران های مختلف گرفته تا دانشگاها (اخیرا یکی از دانشگاه های قبرس شروع به پذیرفن بیت کوین کرده است).
آینده بیت کوین
علت معروفیت بیت کوین به خاطر امنیت، سرعت و بی نام بودن تراکنش های آن است. مطمئنا اگر نقصی در سیستم بیت کوین پیدا شود یک شبه ارزش خود را از دست خواهد داد ولی در حال حاضر به نظر می آید که توسط بسیاری به عنوان گزینه ی مناسبی برای پرداخت انتخاب شده است. تعداد کل بیت کوین ها عدد محدودی است و اگر بیت کوین همین روال را ادامه دهد قیمت آن در آینده به بالا رفتن ادامه خواهد داد و طبق پیش بینی ها هر بیت کوین حتی نزدیک به نیم میلیون دلار هم خواهد رسید! آیا این پیش بینی ها به حقیقت می پیوندد؟ باید صبر کرد و دید.